EUROPAKO PARLAMENTUKO GUTXIENGOEN TALDEAREN BALANTZE POSITIBOA
Europako Parlamentuko gutxiengo tradizionalen, komunitate nazionalen eta hizkuntzen taldearteak legegintzaldi hau amaitu du, eta legegintzaldi bakoitzaren hasieran eremu jakin batean lan egiteko osatzen diren diputatuen elkarte aktiboenetako bat bihurtu da. Izenburuak argi uzten du diputatu-elkarte honen helburua, ekimen bateratuak planteatzeko benetan baliagarria izan baita. Horien artean, Legebiltzarreko galdera ugari edo txostenei egindako zuzenketak daude, hala nola minorizatutako hizkuntzen babesa zerbitzu digitalen Europako legean islatzea ahalbidetu dutenak. Estatu kideetan kanpainak bultzatzeko eta Europako hiri-ekimenetarako laguntza nahikoak lortzeko ere balio izan du, hala nola «Minority safe pack».
Hemen aurki dezakezue azken bost urteetako lan-memoria.
Europako Batzordeak ekimen horri eman dion erantzun etsigarria akuilu handia da gai horietan Europan lanean gogo berarekin jarraitzeko. Izan ere, talde artekoaren ekintza funtsezkoa izan zen Legebiltzarrak herritarren ekimen horren alde egitea lortzeko. Taldearteak urte hauetan argi izan du gutxiengoen sustapena eta nazio tradizionalen eta haien hizkuntzen defentsa berrogeita hamar milioi europar herritarren oinarrizko eskubideak defendatzea dela. Kopuru horrek, hau da, Europar Batasuneko estatu kide handietako batek duen biztanle kopuruak, barne hartzen ditu sentitzen diren Batasuneko herritarrak, komunitate horietako kide sentitzen garenok eta/edo ordezkatzen eta adierazten dituzten sistema instituzionaletan bizi garenak.
Gure asmoa da Europar Batasunaren «Bat eginda aniztasunean» leloaren azken zentzuan sakontzea. Aniztasun hori estatu kideak baino askoz gehiago delako. Eta leloaren jatorria eta zentzua, bakearen eragile izatera bideratua, identitate nazionalen arteko gatazken kudeatzailea, joan den mendean bi mundu-gerra eragin zituena. Lelo hori beste identitate edo nazio batzuekin aplikatzea ideia ona da, zenbait arrazoirengatik oraingoz ezin izan baitira estatu izan. Izan ere, tresna bikaina da lurralde-gatazkak prebenitzeko. Zuzenbide-estatuaren kalitaterako ekarpen ukaezina Batasunean.
Horregatik, taldearte horren jarduerak funtsezkoak dira gutxiengo nazional horiek Europako erakundeetan duten presentzia eta garrantzia bermatzeko. Horregatik, eskerrak eman behar dizkiegu hiru eurodiputatuei, Lorant Vincze, Kinga Gal eta Francois Alfonsi. Izan ere, talde arteko hau oso ondo gidatu dute, eta nahiko genukeen baino askoz baliabide gutxiago izan dituzte aurrera egiteko. Taldearte hori erabat lotuta egon da gutxiengo nazional tradizionalek eta hizkuntza-komunitateek Europako politikak egiteko leku bat dutelako ideian. Horregatik, kideen artean talde politiko guztietako eta ia estatu kide guztietako ordezkariak daude. Horregatik, bertako kideen artean, aniztasuna nazionalitate eta eskualde desberdinetan adierazten diren nahietara ere iristen da. Taldeartean eskuz esku lan egin dugu autogobernu mailaren bat lortu nahi dutenekin, baita gure nazioen independentzia lortu nahi dugunekin ere.
Izan ere, lantalde horretatik sortu zen gutxiengoen eskubideen arloan legegintzaldi honetan amaitzea lortu dugun ekimenik garrantzitsuenetako bat. Ibilbide luzeko lana izan da, eta 2009an Europako Parlamentura iritsi ginenean hasi genuen. Legegintzaldi hori «Estrasburgoko Adierazpena» delakoarekin itxi zen. Adierazpen horretan, Europar Batasuneko estatu kideen barruan lurralde-gatazkak konpontzeko europar bitartekaritzaren alde egiten zen. Ideia hori aurreko legealdian EBko zuzenbide-estatuaren kalitateari buruzko txosten batean ere jartzea lortu genuen. Azkenean, bitartekaritza-printzipio hori Europar Batasunean gutxiengo eta nazio tradizional horien autodeterminazio-eskubidea gauzatzeko giltzarri gisa ezartzen zuen dokumentu artikulatu bati forma eman diogu. Azken batean, dokumentu zehatz bihurtu dugu Iñigo Urkullu lehendakariaren argitasun-zuzentaraua. Horregatik lehendakaria bera joan zen urtarrilaren 31n Bruselara ekimen hau aurkeztera, Korsikako eta Kataluniako presidenteekin batera.
Azken batean, ibilbide luzeko lan baten aurrean gaude, Europaren etorkizunerako konferentzian ere oihartzuna izan zuena eta bereziki pozik nagoena. Hemen Europako Parlamentuan egiten ditugun gauzekin gertatu ohi den bezala, norbait konturatuko da talde honen lanari buruz hedabideetan kontatzen genituen hain gauza arraroak benetan berritzaileak zirela, eta bat-batean informazio-agendan berritasun gisa agertuko da, gure programan ezarritako helburu iniziala, guztiz betea, utzi eta urte batzuetara.
Ikusten duzuenez, legegintzaldi honetan, gure taldeartea Europako Parlamentuko aktiboenetako bat izan zen berriro. Guztira, 25 bilera arrunt egin genituen, eta gonbidatuak hartu genituen: Europako Batzordeko presidenteorde Dubravka Suica, Fernand de Varennes, NBEko Gutxiengoen Eskubideetarako Kontalari Berezia, Gabriel N. Toggenburg, EBko Oinarrizko Eskubideen Agentziako Aholkulari Juridiko Nagusia eta Constanze Itzel, Europako Historiaren Etxeko zuzendaria, besteak beste. Lankidetza horretatik sortu da, besteak beste, gutxiengo horien presentzia erakunde horretan, Europako aniztasunaren zati gisa. Ekitaldi horretan, Bingen Zupiria Kultura sailburua zeremonia-maisu izan zen, eta Europako historiaren etxeko funtsetan hizkuntza horien hiztegi ofizialak sartzea ahalbidetu zuen. Gaur egun bere erakusketa iraunkorra aniztasun linguistiko eta kultural honen lekuko da.
Taldeartea hainbat komunitate minoritario eta linguistikok planteatutako kezketan zentratu zen, gure diputatuen parte-hartze aktiboaren eta kasu eta esperientzia zehatzen azterketen gidaritzapean. Gutxiengo komunitateetako ordezkari askok beren ahotsa entzunarazi ahal izan dute eta diputatuei gutxiengo horiek jasaten dituzten eskubideen urraketen berri eman ahal izan diete. Euskaditik, iparraldearen eta hegoaldearen arteko mugako itxieren kasutik, Batasuneko hizkuntza-laguntzarako plataformetan euskararen ezohiko bazterketa ekarri dugu hona. Ekimen interesgarri ugari ere sortu dira, hala nola, hizkuntza gutxituak babesteko Legebiltzarrak 2013an egin zituen gomendioak betetzeko Batasunak egin dituen lanak aztertzea. Lan oso interesgarri hori benetako jarduera-programa bat da dagoeneko, hurrengo legegintzaldian taldearte horretan bertan hedatzeko.
Baina horretarako, lehenik eta behin, datorren uztailean, Europako hauteskundeen ondoren, hona etorriko diren eurodiputatuek talde artekoa berriro eratzea erabaki behar dute. Hori izango da gure hautagai Ohiane Agirregoitiak ekiteko konpromisoa hartu duen lehen zereginetako bat. Izan ere, talde horiek legealdi bakoitzean aldatzen dira, eta horiei eusteko behar adina boto atera behar dira. Bere funtzionamendua zorrotz araututa dago, bere jarduera Europako Parlamentuaren jarduera ofizial batekin nahas ez dadin. Hasteko, ganberaren erregelamenduaren 35. artikuluan definitzen dira. Gainera, Legebiltzarreko mahaitik zuzenean datozen funtzionamendu-baldintza gehigarri batzuk bete behar dituzte. Baina muga horiek ez digute eragotzi helburu interesgarriak lortzea gure kultura eta identitate nazionala Europan babesteko eta sustatzeko.
Category: Blog
